Op deze pagina
Wat is training?
Het begrip training heeft een breed scala van omschrijvingen. Daarom zal ik het begrip binnen de omlijning van het voorwaarts paardrijden verduidelijken. Het startpunt van het voorwaarts paardrijden is het vrij bewegende én alerte paard.
Zo als je ziet bevat deze omschrijving een fysiek en een mentaal aspect. Want er is namelijk een verband tussen beide. Dat is de wisselwerking tussen het lichaam en de gedachten van het paard.
Het vrij bewegende alerte paard heeft feitelijk zelf de beschikking over ´hoe´ het beweegt en over de ´wijze´ van beslissen. Met andere woorden het paard kan zelf acteren. Daarom sluit voorwaarts paardrijden dus aan op het zelf acterend vermogen van het paard. Het paard is het onderwerp tijdens de interactie met de mens. Dit in tegenstelling tot andere trainingsmethoden waar het paard een object van de handelingen is. Of zowel het lijdend voorwerp is die de training ondergaat.
In de visie van het voorwaarts paardrijden wordt dus van het zelf oplossend vermogen van het paard uitgegaan. Hiervoor heeft het de vrije keuze in zijn hoofd- en halshoudingen nodig. Wat hem de mogelijkheid geeft om vooruit te kijken en zo bij te dragen aan de wisselende situaties tijdens het paardrijden. En om daaruit volgend zijn lichaam logisch te kunnen gebruiken.
Wat is voor jou een goede relatie met het paard?
Paard en mens leren elkaar beter begrijpen in de natuurlijke omgeving van het paard, de weide. Het paard neemt de mens al grazend waar. Hij ziet de intentie van de ander.
In de paardenwereld zie je nog veel handelen waarin het paard op zichzelf een instrument van de mens is. Daarom, is het een fikse zoektocht voor degene die anders met hun paard willen omgaan om andere omgangsvormen te vinden. Wat voor hen wel duidelijk is dat het paard meer is dan een instrument om bepaalde doelen te bereiken. Het lastige is dat er veel vaardigheden nodig zijn om op een prettige wijze met paarden om te gaan.
De persoonlijke waarden van de ruiter maken het verschil. Deze waarden bepalen de wijze waarop de relatie met het paard wordt vormgegeven. Het gaat dus in belangrijke mate om het kiezen van de voor jou juiste omgangsvormen.
Wat betekent waarnemen voor het paard?
Waar de mens, de omgeving en objecten vluchtig in een ogenblik waarneemt. Onderzoekt een paard zijn omgeving en de aanwezige objecten aandachtig door te ruiken en te voelen. Op deze wijze krijgt het paard vertrouwen in zijn omgeving.
Door nauwlettend waar te nemen vormt het paard zich een beeld over een bepaald object.
Een volledig beeld over een object ontstaat uit verschillende indrukken, die het paard erover verzamelt.
Dit doet hij door te ruiken, te voelen en te zien. Dus het paard vormt zich een beeld door signalen die hij over het object verzamelt. Deze manier van in zich opnemen zien je ook bij kinderen. Dit in contrast met de meeste volwassenen. Die tijdens het vluchtig kijken, al ‘denken’ genoeg informatie over een object hebben verzameld om het te begrijpen.
Het jonge paard heeft hiervoor meer informatie nodig. Het wil objecten van dichtbij zien, ruiken en zelfs aanraken. Als we hieraan voorbij gaan, dus het paard geen ruimte voor zijn eigen waarneming geven zal het een bepaald object minder goed begrijpen. En het object al snel als onveilig beleven. En dus de situatie wantrouwen.
Wat is een onprettige ervaring voor het paard?
Wantrouwt het paard zijn omgeving dan wordt het angstig. Waardoor de relatie tussen hem en de ruiter is verstoord. Dit gebeurt als je respect en een bepaalde lichaamshouding met bijvoorbeeld; bijzetteugels, zwepen en bitten probeert af te dwingen. Je vernietigt gelijktijdig de mogelijkheden voor een begripvolle relatie.
Paarden hebben zich door de eeuwen heen ontwikkelt in familieverbanden. Binnen deze verbanden vinden ze zelfvertrouwen.
Vanaf het moment dat het paard een onderdeel van de menselijke levenssfeer is vervallen de zekerheden vaak, die hij wel binnen het familieverband ervaart. Het paard wordt dus bang! En de van nature aanwezige opmerkzaamheid, argwaan, wordt hierdoor extra geactiveerd.
Hierbij komt nog dat we het paard gescheiden van de natuurlijke familiedynamiek in een voor hem onbekende omgevingen met vreemde objecten brengen.
Het paard staat er in wezen alleen voor. Want wat er gebeurt in tegenstelling met het samen opnemen van de omgeving. Zoals binnen een familiedynamiek gebeurt, moet hij het doen met onbekenden wezens. Die verwachte dat hij beweegt zoals zij het willen. Dit in een taal die hij niet begrijpt, en meestal agressief is, als aandringen met druk.
Zoals je begrijpt, wordt het paard door mentale manipulaties en drukmiddelen erg onzeker. Dus als je deze mechanismen kent, zul je zien dat er vele methoden zijn die op de angst van het paard inwerken.
Wat is een prettige ervaring voor het paard?
Het onderlinge begrip is een opening voor het ongedwongen samenzijn van het paard met de mens. Je zou dit een vertrouwensrelatie kunnen noemen. Hierdoor is het paard instaat om menselijke activiteiten beter te begrijpen, omdat het geen angst heeft. Bijvoorbeeld; handelingen die hij niet kent en in een natuurlijke situatie levensbedreigend kunnen zijn. Veroorzaken in een vertrouwensrelatie minder angst. Hierdoor wordt bij het paard de mogelijkheid geopend om een onderdeel van de ervaring te zijn. Dit in tegenstelling tot het lijdzaam aanvaarden van bepaalde handelingen.
Persoonlijk houd ik het volgende in gedachten als ik met paarden om ga, dat is; dat het paard er niet om heeft gevraagd om binnen onze levenssfeer te zijn. We hebben hem een plaats in onze wereld toegeschreven. Hiervoor hebben we hem veelal bij zijn bloedverwanten, zijn familie weggehaald. En hem in een context geplaatst die hem meestal snel stress geeft. Dit betekent voor mij dat we in onze relatie met het paard naar een bepaalde mate van wederkerigheid moeten zoeken, om het samenzijn voor hem comfortabel te maken. Ik doel hiermee op de communicatie van het paard. Zoals, wat vertelt het paard mij over zijn behoefte? En ben ik instaat om hem daarin ruimte te geven?
Wat is ruimte voor behoeftes geven?
De mogelijke behoefte zijn veel omvattend en niet in enkele woorden uit te leggen. Dit begint met je eigen besef over onderwerpen die binnen jezelf spelen, het opvangen van signalen van het paard maar ook van je vaardigheden in de omgang. Hierbij is verstandige coaching óók van belang.
Bijvoorbeeld; tijdens paardrijlessen zie ik dat ruiters in het begin bepaalde teugeldruk te lang aanhouden (zonder bit). Waardoor het voor het paard oncomfortabel wordt. Dat is af te lezen in zijn lichaamstaal, en is óók voelbaar voor de ruiter. De complexiteit van alle handelingen en bewegingen maken het voor de ruiter in het begin onmogelijk om dit soort uitingen te onderkennen. Maar ze zijn onbetwistbaar belangrijk voor een goede onderlinge relatie.
Daarom maak ik de ruiter telkens attent op signalen van spanningen. En hoe hij ze kan voorkomen en vervolgens kan oplossen. Na verloop van tijd als de rijvaardigheden zijn ontwikkeld zie ik dat de ruiters de kleinste signalen al zelf onderkennen. Kortom dit bewustzijn zorgt er voor dat de relatie voor het paard prettig blijft. En dat hij zelfs plezier beleeft, en is hierdoor uitgenodigd om uit zichzelf mee te doen.
Wat is een vrij bewegend en oplettend paard?
Een paard in zijn natuurlijke houding, gaat ontspannen en is oplettend.
Een vrij bewegend en oplettend paard is een paard dat je in een ongedwongen situatie kun zien, bijvoorbeeld veulens en merries in de wei. Je ziet dan het paard zoals het in wezen is. Dit in tegenstelling tot een onderworpen paard met geforceerde bewegingen.
Eigenlijk zou het niet nodig moeten zijn om dit onderwerp, het mishandelen, te behandelen. Het komt voort uit diep ingesleten gewoonten, die ter goede trouw worden overgedragen.
Natuurlijk zijn er velen die twijfels hebben. Maar toch niet de mogelijkheid vinden om anders te handelen, omdat men zich wil conformeren aan gestelde eisen. Denk hierbij aan de bepalingen van hippische organisaties.
Als we uitgaan van de aangeboren kwaliteiten van het paard. Dan vind je deze kwaliteiten in de vrije beweging en de wijze van ‘hoe’ het paard de wereld in zich opneemt terug. Dit voorgaande noem ik de van nature aanwezige potentie van het individuele paard. Maar als ik om me heen kijk zie ik dat velen methodes gebruiken, die de aanwezige kwaliteiten van het paard breken. Hiermee doel ik op de mentale en fysieke beschadigingen. Afgezien dat de oorspronkelijke kwaliteiten niet tot expressie komen, loopt het welzijn óók ernstige schade op. Waardoor er tijdens en na de eerste africhting nog maar een afgezwakte vorm van de natuurlijke mogelijkheden over zijn.
Een van de belangrijkste oorzaken is naar mijn mening de menselijke controle dwang. Dat door velen nog steeds als het toonbeeld van het goede wordt gezien. En vervolgens alleen mogelijk is door dominantie en afdwingen. Want er worden slimme manipulatiemethoden gebruikt die het paard eenvoudig onderwerpen. En daarbij is er een scala van hulpmiddelen waardoor het paard eenvoudig te beteugelen is. Denk hierbij onder andere aan bitten, slofteugels en scherpe touwhalsters.
Wat verbindt het paard met de mens?
Samen wandelen en nieuwe ervaringen opdoen verstevigd de onderlinge band tussen paard en mens.
Paarden zijn net als mensen groepsdieren. Waarbij het elkaar volgen vanzelfsprekend is. Met andere woorden een ander volgen is van nature eenvoudig voor het paard. Zeker als het paard de mens betrouwbaar vindt.
Om deze reden is het nuttig om samen met het paard te wandelen. Op het moment dat meerdere personen en paarden meegaan wordt het nog makkelijker voor het jonge paard en zijn begeleider. Er wel van uitgaande dat de andere paarden en mensen kalm zijn en elkaar willen helpen. Want tijdens de wandelingen neemt het paard de omgeving in zich op, het zal regelmatig stilstaan. En leert verschillende belemmeringen op zijn pad te dóórzien.
Hiervoor geeft de mens het paard wel de ruimte om objecten en de omgeving in zich op te nemen. Zodat hij zich een betekenisvol beeld van de omgeving kan vormen.
Deze vorm van groepswandelingen met paarden zijn dus waardevol als er eensgezindheid is over ´het hoe én waarom´ van de wandeling.
Dan ontstaat er tijdens de wandelingen vertrouwen en mentale rust. Het is leuk om met het paard nieuwe voorwerpen te onderzoeken en kennis te laten maken met nieuwe omgevingen.
En objecten die het paard kent tegen zijn lichaam op te houden en op zijn lichaam te leggen. En als dit soort handelingen prettig en zonder spanning verlopen dan kan een lichte ruiter op de blote rug worden geholpen. Die zich er vervolgens weer rustig laat afglijden. Op deze wijze leren paard en mens elkaar stapje voor stapje te begrijpen. Waardoor de onderlinge band hechter wordt.
Wat is voorwaarts paardrijden als methode?
In beginsel is voorwaarts paardrijden een eenvoudige methodiek. In de afbeeldingen op deze pagina zie je de ruiter in de voorwaartse houding en zit. De basis is dat de ruiter het paard laat stappen met doorhangende teugels. Er zijn in het begin twee belangrijke teugelhulpen, namelijk:
Om van stilstaan over te gaan naar stap, om te versnellen én om over te gaan in een snellere gang beweegt de ruiter de onderarmen voorwaarts. En legt de kuiten iets steviger tegen de ronding van de buik van het paard én zegt luid: ‘Stáááp’!
Om van een snelle naar een langzamere gang, een gang te verlangzamen én om halt te houden beweegt de ruiter de onderarmen achterwaarts én zegt luid: Hóóó!
Wat vereenvoudigt de training van het jonge paard?
In de afbeeldingen zie je voorbeelden die van belang zijn voor gewoonte vorming. Het paard went met behulp van de mens aan de paardrijbak. Want het is in het begin van de opleiding voor het ontspannen gaan, van groot belang dat het paard uit gewoonte de hoefslag volgt. En enkele eenvoudige aanwijzingen in stap leert.
Hierna komen de eerste basis oefeningen voor het bereden paard zoals de overgangen; stap-draf, draf-stap-halthouden én ook stilstaan. Deze oefeningen vormen de basis voor veilig en comfortabel paardrijden. En in de voorwaartse methode leren de paarden met doorhangende teugels de hoefslag te volgen waarbij de zijwaartsgaande hand voorkomt dat de ruiter onevenredige druk op het paardenhoofd uitoefent.
Lees verder
Op deze pagina heb je kennis gemaakt met de beginselen van voorwaarts paardrijden als methode. In hoofdlijnen gaat deze opleidingsmethode uit van het vrij bewegende paard. Waarbij veel aandacht is voor het vormen van een wederkerige relatie tussen paard en mens. Eveneens is er ook ruimte aangaande het begrijpen van de omgeving en de aanwezige objecten. Dus de basis van de voorwaartse methode gaat uit van de bewegingen in de natuurlijke houding en de verstandelijke ontwikkeling van het paard. Dit in tegenstelling tot meer klassieke methodes waar de focus is gericht op een opgelegde houding en volledige onderwerping aan de wil van de ruiter. Je kunt hier meer lezen over het voorwaarts paardrijden, veel lees plezier!
